Τετάρτη 2 Μαΐου 2012

ΔΥΣΑΝΕΞΙΑ ΣΤΗ ΛΑΚΤΟΖΗ

Η λακτόζη είναι ένα σάκχαρο όπως και η σακχαρόζη (η γνωστή μας ζάχαρη). Ακριβέστερα είναι ένας δυσακχαρίτης που αποτελείται από 2 μόρια μονοσακχαριτών, τη γλυκόζη και τη γαλακτόζη.
Η λακτόζη είναι η βασική πηγή υδατάνθρακα του γάλακτος και μάλιστα το γάλα και τα προϊόντα του είναι οι μόνες φυσικές πηγές λακτόζης που υπάρχουν!


Παρόλα αυτά η λακτόζη βρίσκεται και σε άλλα τρόφιμα τα οποία είτε περιέχουν γάλα είτε πρόσθετη λακτόζη. 


Αυτά μπορεί να είναι:

  1. τα ψωμιά (λευκά επεξεργασμένα ψωμιά, ψωμιά τοστ, κλπ).
  2. τα επεξεργασμένα δημητριακά και cornflakes
  3. τα έτοιμα φαγητά και τα προτηγανισμένα
  4. η μαργαρίνη
  5. διάφορες έτοιμες σάλτσες για σαλάτες, κ.α
  6. τα έτοιμα γλυκά και τα μείγματα για γλυκά, κλπ
  7. τα διάφορα σνακ
  8. Διάφορα προϊόντα που αναγράφουν ότι είναι μη γαλακτοκομικά, πολλές φορές μπορεί να περιέχουν λακτόζη, λόγω διάφορων προϊόντων γάλακτος που έχουν. Αυτά τα προϊόντα μπορεί να είναι: ορός γάλακτος, υποπροϊόντα γάλακτος, ξηρά στερεά γάλακτος, πηγμένο γάλα για τυρί, κλπ.
  9. Περίπου το 20% των συνταγογραφούμενων φαρμάκων και πάνω από το 6% των μη  συνταγογραφούμενων. Βέβαια για το τελευταίο πρέπει να υπάρχει βαριά μορφή δυσανεξίας για να επηρεάσει τα άτομα.
Η δυσανεξία της λακτόζης οφείλεται στην λιγότερο ή περισσότερο σοβαρή ανεπάρκεια του ενζύμου λακτάσης (ή πιο επιστημονικά της β-γαλακτοσιδάσης), το οποίο είναι αυτό που διασπά τη λακτόζη σε γαλακτόζη και γλυκόζη ώστε να απορροφηθεί από το κυκλοφορικό σύστημα.
Η λακτόζη έτσι δεν αφομοιώνεται από το σώμα και οδηγεί σε αύξηση του ωσμωτικού φορτίου στο λεπτό έντερο με επακόλουθη έκκριση υγρών και κατά συνέπεια διάρροια.

Αυτή η πάθηση δε θεωρείται ασθένεια διότι είναι πάρα πολύ συχνή και φαίνεται ότι την έχουν γύρω στο 70% των ενηλίκων παγκοσμίως!!
Επίσης αφού περάσει η βρεφική ηλικία, μειώνεται κατά 10% περίπου η δράση της λακτάσης στον άνθρωπο και γενικά στην καλύτερη περίπτωση η λακτάση έχει περίπου τη μισή δράση των άλλων ενζύμων που διασπούν υδατάνθρακες.

Τα συχνότερα συμπτώματα που έχουν τα άτομα με δυσανεξία στη λακτόζη, αν καταναλώσουν κάποιο τρόφιμο που την περιέχει σε κάποια ποσότητα που δε μπορεί να διασπαστεί επαρκώς, είναι κοιλιακοί πόνοι, μετεωρισμός, στομαχικές διαταραχές, διάρροιες.


Κάτι που πρέπει να τονιστεί είναι ότι η δυσανεξία στη λακτόζη δεν είναι το ίδιο πράμα με την αλλεργία στο γάλα.

Ανάλογα το πόσο σοβαρή ανεπάρκεια στο ένζυμο λακτάση έχει ο ασθενής, συνηθέστερα μπορεί να καταναλώνει τυρί και πολλές φορές και γιαούρτι (κεφίρ, κλπ), αφού αυτά είναι τα ζυμωμένα προϊόντα του γάλακτος. Αυτό σημαίνει ότι για να υποστεί ζύμωση το γάλα και να μετατραπεί σε γιαούρτι ή και τυρί, οι διάφοροι μικροοργανισμοί (γαλακτικά βακτήρια) που κάνουν τη ζύμωση "τρώνε" τη λακτόζη διασπώντας τη και μετατρέποντάς τη σε γαλακτικό οξύ. Το γιαούρτι έχει περίπου 20-30% λιγότερη λακτόζη σε σχέση με το γάλα ενώ το τυρί αν δεν είναι μαλακό περιέχει από ελάχιστη λακτόζη έως και σχεδόν μηδενική.


Κατά την πέψη επίσης, οι μικροοργανισμοί και κυρίως βακτήρια (προβιοτικά) που βρίσκονται στο γιαούρτι και τυρί λύονται (δηλαδή σπάνε τα μόριά τους) και έτσι η λακτάση τους ελευθερώνεται στον πεπτικό σωλήνα. Επίσης, το αυξημένο ιξώδες των προϊόντων αυτών σε σχέση με το ίδιο το γάλα οδηγεί στην αύξηση του χρόνου διέλευσης της τροφής από το πεπτικό σωλήνα πράγμα που βοηθά στη πέψη της λακτόζης.


Είναι πολύ σημαντικό να σημειωθεί ότι κάποια από τα βακτήρια που κυκλοφορούν ως προβιοτικά, όπως ο Lrhamnosus GG ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ικανά να ζυμώσουν τη λακτόζη. Οπότε χρειάζεται προσοχή και ενημέρωση.


Και το βούτυρο γάλακτος περιέχει κάποια ποσότητα λακτόζης αν και πολύ μικρή, δεδομένου ότι αποτελείται από 80% περίπου λιπαρά. Πρέπει επίσης το άτομο να έχει πολύ σοβαρή δυσανεξία για να έχει ενοχλήσεις από την κατανάλωση βουτύρου.

Γαλακτοκομικό προϊόνΠοσότηταΠεριεχόμενο λακτόζηςΠοσοστό
Πλήρες γάλα250 ml12 g4.80%
Light γάλα250 ml13 g5.20%
Πλήρες γιαούρτι200 g9 g4.50%
Light γιαούρτι200 g12 g6.00%
Cheddar τυρί30 g0.02 g0.07%
Cottage τυρί30 g0.1 g0.33%
Βούτυρο1 tsp (5.9ml)0.03 g0.51%
Παγωτό50 g3 g6.00%
http://en.wikipedia.org/wiki/Lactose_intolerance


Τα άτομα με δυσανεξία λακτόζης δε πρέπει να φοβούνται ότι μπορεί να πάθουν προβλήματα λόγω έλλειψης ασβεστίου αφού δε μπορούν να πιουν γάλα ή ακόμα και να φάνε άλλα γαλακτοκομικά. Έχουμε δείξει σε άλλη δημοσίευση ποιες μπορεί να είναι εναλλακτικές πηγές ασβεστίου για τα δυσανεκτικά άτομα.
http://yourdailynutritionist.blogspot.com/2012/03/blog-post_06.html

Σε περίπτωση που κάποιος φοβάται ότι δε παίρνει αρκετό ασβέστιο, τότε αν θέλει να πάρει συμπληρώματα ασβεστίου, πρέπει σίγουρα να συμβουλευτεί γιατρό!
Όμως όταν έχουμε να κάνουμε με υγιείς ενήλικες που έχουν απλά πρόβλημα δυσανεξίας στη λακτόζη αρκούν οι συμβουλές που γράφονται στο παραπάνω άρθρο "ΕΠΑΡΚΗΣ ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΑΣΒΕΣΤΙΟΥ". Ίσως η σημαντικότερη συμβουλή είναι η σωστή έκθεση στο φως του ήλιο ώστε να υπάρχει στο σώμα μας η απαραίτητη ποσότητα βιταμίνης D που έχουμε όλοι ανάγκη για να απορροφηθεί το ασβέστιο στο σώμα.

Υπάρχουν επίσης και τα προϊόντα όπως γάλατα, παγωτά, γιαούρτια, κλπ τα οποία είναι χωρίς λακτόζη και οι εταιρείες που τα φτιάχνουν τα προβάλουν σαν κατάλληλα για δυσανεκτικούς.
Επίσης υπάρχουν και κάποια είδη συμπληρωμάτων (lactaid) τα οποία κάνουν τα άτομα να μπορούν να φάνε ελεύθερα σχεδόν οποιοδήποτε γαλακτοκομικό προϊόν. 
Πρόκειται για προϊόντα τα οποία περιέχουν μέσα το ένζυμο που δεν παράγουν επαρκώς οι δυσανεκτικοί, τη λακτάση, η οποία διασπά τη λακτόζη.


Γενικά δε φαίνεται να υπάρχει πρόβλημα με την κατανάλωση τέτοιων προϊόντων και μάλιστα είναι εντάξει ακόμα και για εγκύους οι οποίες θηλάζουν. 


Όμως προσοχή! Πολλές φορές, τα προβλήματα που έχουν τα μωρά που θηλάζουν, των οποίων οι μητέρες πίνουν γάλα ή τρώνε γιαούρτια, κλπ, μπορεί να οφείλονται όχι σε δυσανεξία στη λακτόζη αλλά σε αλλεργία στην πρωτεΐνη του γάλακτος, την καζεΐνη. Οπότε αν η μητέρα καταναλώνει προϊόντα τύπου lactaid, δε πρόκειται να αλλάξει κάτι.


Γενικά μη σας πειράζει εσάς τους δυσανεκτικούς αν δε μπορείτε να πιείτε γάλα, αφού για το γάλα υπάρχει και η εξής άποψη:
http://yourdailynutritionist.blogspot.com/2012/03/blog-post_05.html


http://www.iatronet.gr/article.asp?art_id=2483
http://www.crsurgery.gr/dysanexia-sti-laktozi
http://www.healthnutritionbalance.gr/pages/article.aspx?aid=52
http://www.food-info.net/uk/dairy/cheese-production.htm
http://www.iama.gr/ethno/ksanthi/tsakalidou.htm

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου