Η δίαιτα ORAC είναι μία σχετικά καινούργια δίαιτα, της οποίας οι υποστηρικτές πιστεύουν πολύ στην αντιοξειδωτική ιδιότητα κάποιων τροφίμων. Κατά τη γνώμη μου είναι από τις καλύτερες και ποιοτικότερες εμπορικές δίαιτες που κυκλοφορούν αφού μπορούν να ωφελήσουν τον οργανισμό μας μειώνοντας την ένταση διαφόρων προβλημάτων υγείας όπως η δυσκοιλιότητα και μακροπρόθεσμα θεωρητικά θα μπορούσε να μειώσει τη συχνότητα των καρδιοπαθειών και των καρκίνων. Σίγουρα δε θα μας έβλαπτε...
kidney beans: τα φασόλια με τον υψηλότερο δείκτη ORAC
Γενικά τα επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι για να είσαι ok με τη δίαιτα ORAC πρέπει να καταναλώνεις τρόφιμα που να σου προσφέρουν 3000-5000 μονάδες ORAC ημερησίως το λιγότερο.
Όμως υπάρχουν διάφορες απόψεις αφού υπάρχουν πολλοί που λένε ότι μπορεί να χρειαστεί και 5500 και 10.000 και 20.000 ακόμα και 30.000 μονάδες ORAC για να είσαι σίγουρος.
Έχει 2 πλεονεκτήματα:
- Χαρίζει υγεία και ευεξία.
Κάτι το οποίο μάλλον ισχύει όντως, αφού τα τρόφιμα που προτείνει αυτή η δίαιτα είναι κυρίως φρούτα και λαχανικά, όσπρια, μπαχαρικά και μυρωδικά, κρασί, τσάι, κακάο τα οποία περιέχουν πολλές αντιοξειδωτικές ουσίες οι οποίες προστατεύουν τον οργανισμό μας από την οξείδωση και δημιουργία ελευθέρων ριζών που οξειδώνουν την LDL χοληστερίνη καθώς επίσης προκαλούν και βλάβες σε διάφορα όργανα και λειτουργίες του οργανισμού μας.
- Ενεργοποιεί το μεταβολισμό πράγμα που σημαίνει ότι βοηθά να μειωθεί το σωματικό βάρος.
Δεν έχει αποδειχθεί για την ώρα ότι η αυξημένη λήψη αντιοξειδωτικών μπορεί να είναι αυτό που σε κάνει να χάσεις βάρος, οπότε υποθέτω ότι αυτός ο ισχυρισμός είναι ημι-αληθής.
Ημι-αληθής και όχι ψευδής, επειδή όντως αυτή η δίαιτα μπορεί να βοηθήσει υπέρβαρους και παχύσαρκους να χάσουν βάρος λόγω του ότι τους λέει να καταναλώνουν αρκετές ποσότητες λαχανικών και φρούτων που αναγκαστικά παίρνουν τη θέση γλυκών με πολύ ζάχαρη και trans λιπαρά και κρεατικών.
Τα φρούτα και λαχανικά αυτά χάρη στις φυτικές ίνες που περιέχουν βοηθούν στο να νιώσει αυτός που κάνει τη δίαιτα το αίσθημα του κορεσμού και συνεπώς να μη φάει περισσότερο, δηλαδή να μην καταναλώσει παραπάνω θερμίδες.
Σε περίπτωση βέβαια που κάποιος θέλει να χάσει και βάρος ελέγχει τη θερμιδική του πρόσληψη ώστε να γίνει κάτι τέτοιο και δεν περιμένει μόνο από τα αντιοξειδωτικά να του ανεβάσουν το μεταβολισμό (γεγονός ανεπαρκές και αμφιλεγόμενο).
Όμως κατά τη γνώμη μου η δίαιτα έχει το αρνητικό ότι ξεχωρίζει τα φρούτα και τα λαχανικά καθώς και άλλες τροφές ως πιο υγιεινές και καλές από άλλες οι οποίες μπορεί να έχουν άλλα πλεονεκτήματα.
Αυτό το κάνει δίνοντας στο κάθε τρόφιμο μία βαθμολογία που την ονομάζει Δείκτη ORAC που μετριέται σε μονάδες ORAC.
Η παρακάτω είναι η επίσημη σελίδα με τις μονάδες ORAC οι οποίες είναι διαφορετικές για κάθε τρόφιμο.
Οι τιμές που αναφέρει για κάθε τρόφιμο αντιστοιχούν στην ποσότητα 100g του τροφίμου αυτού.
Και λοιπόν παρακάτω θα αναφέρω τους λόγους που παρόλο που εκτιμώ πολύ αυτή τη δίαιτα, δεν είμαι υποστηρικτής της... όπως για παράδειγμα είναι ο διατροφολόγος κύριος Δημήτρης Γρηγοράκης ο οποίος την προωθεί στην Ελλάδα.
Λοιπόν πρώτα από όλα τι σημαίνει δείκτης ORAC;
ORAC = Oxygen Radical Absorbance Capability
Δύο σχετικά καινούργιοι όροι που υπάρχουν στις μέρες μας στην επιστήμη της διατροφολογίας είναι οι όροι "ελεύθερες ρίζες"=free radicals και "αντιοξειδωτικά"=antioxidants.
Οι ελεύθερες ρίζες είναι οξειδωτικά τα οποία έχουν την ιδιότητα να "κλέψουν" ηλεκτρόνια από τα υγιή κύτταρα, με αποτέλεσμα τα κύτταρα αυτά υποστούν οξείδωση. Αυτή την οξείδωση μπορούμε απλουστευμένα να την πούμε σαν.. βλάβη.
Οι ελεύθερες ρίζες μάλιστα έχουν την ιδιότητα να προσβάλλουν ακόμα και τα μιτοχόνδρια των κυττάρων μας ή και το ίδιο το DNA!
Με αυτόν τον τρόπο μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά τις κυτταρικές λειτουργίες του κυττάρου όπως για παράδειγμα το μεταβολισμό τους. Μπορούν όχι μόνο να συσχετιστούν με την μείωση του μεταβολισμού μας (όσον αφορά τις θερμιδικές ανάγκες μας) όπως μπορεί να σκεφτεί κάποιος αλλά και με δημιουργία καρκίνων ή και μεταβολικών ασθενειών (παχυσαρκία, θυρεοειδής, κλπ).
Μην ξεχνάτε ότι αν και πολύ βάσιμα όλα αυτά είναι θεωρητικά σωστά. Στην πράξη όλα είναι πολύ πιο πολύπλοκα...
Οι ελεύθερες ρίζες δημιουργούνται συνεχώς στο σώμα μας.
- Κατά την πέψη των τροφών
- όταν κάνουμε κάποια άσκηση (και ιδίως αν αυτή είναι εντατική)
- όταν μένουμε άυπνοι
- όταν δε πίνουμε αρκετό νερό ή όταν το νερό που πίνουμε περιέχει φυτοφάρμακα ή βαρέα μέταλλα. (Προσοχή και στα φρούτα, λαχανικά που δεν είναι εποχής και ίσως περιέχουν υπολείμματα φυτοφαρμάκων)
- όταν είμαστε πολύ κουρασμένοι
- όταν γίνεται χρήση χημικών καλλυντικών, makeup, κλπ
- όταν γίνεται υπερβολική έκθεση στον ήλιο ή έκθεση σε αυτόν με χρήση χημικών αντηλιακών
- λόγω διαφόρων φαρμάκων, αντιβιοτικών και ορμονών
- Ακτίνες Χ, ακτινοβολία κινητών, οθονών, κλπ
- εξαιτίας της μόλυνσης του περιβάλλοντος (ατμόσφαιρα, νερό, έδαφος)
- Κακές συνήθειες όπως ο αλκοολισμός και το κάπνισμα, κλπ.
Ο οργανισμός μας φυσικά και έχει τη δική του άμυνα ενάντια στις ελεύθερες ρίζες αφού παράγει φυσικά αντιοξειδωτικά ένζυμα τα οποία θεωρείται ότι καταστρέφουν τις ελεύθερες ρίζες σε αναλογία 1:1.000.000, όταν μία μονάδα ORAC καταστρέφει τις ελεύθερες ρίζες σε αναλογία 1:1!
Πρέπει να τονιστεί εδώ ότι οι ελεύθερες ρίζες δεν είναι μόνο κακές και εξυπηρετούν ορισμένες λειτουργίες. Μόνο η υπερβολική τους ποσότητα μπορεί να προκαλέσει βλάβες.
Παρόλα αυτά φαίνεται ότι μάλλον αυτή η μικρή διαφορά που προσφέρουν 5000 extra μονάδες ORAC κάνουν φοβερή δουλειά, σύμφωνα τουλάχιστον με τους υποστηρικτές της διατροφής αυτής.
Τα νούμερα αυτά μας δείχνουν ότι όσα ORAC και να παραλάβει κάποιος με τη διατροφή του, δε πρόκειται να πάθει κάτι από αυτό.
Για ποιο λόγο λοιπόν δεν είμαι υποστηρικτής της δίαιτας ORAC και απλά την εκτιμώ:
- Πρώτον ο δείκτης ORAC δε μπορεί να είναι ακριβής ποτέ!
Συνεπώς ο δείκτης ORAC μεταβάλλεται άλλες φορές λίγο και άλλες φορές πολύ σημαντικά!!!
- Τα τεστ των τροφίμων, τα οποία γίνονται προκειμένου να υπολογιστεί ο δείκτης ORAC, γίνονται in vitro (δηλαδή σε δοκιμαστικό σωλήνα με χημική μέθοδο).
Αυτό συμβαίνει διότι τα αντιοξειδωτικά μεταβολίζονται και μεταβάλλονται στο σώμα μας και δε μένουν ίδια όπως γίνεται στο τεστ ORAC.
- Ο δείκτης ORAC προσφέρει μόνο μία μερική προστασία από τις ελεύθερες ρίζες.
Αυτός είναι για μένα ο λόγος που ξενέρωσα με αυτή τη δίαιτα αφού το τεστ ORAC μετράει μόνο τη δραστηριότητα των αντιοξειδωτικών ουσιών ενάντια σε ΜΟΝΟ 2 τύπους από τους τουλάχιστον 6 τύπους "βλαβερών" ελευθέρων ριζών.
Δηλαδή αν και ο δείκτης ORAC μετράει κατά πόσον τα αντιοξειδωτικά πχ του κόκκινου κρασιού αντέχουν ενάντια στην οξείδωση από τις ελεύθερες ρίζες peroxyl-radicals και hydroxyl-radicals, ΔΕΝ μετράει καθόλου κατά πόσον αντέχουν στην οξείδωση από ελεύθερες ρίζες των τύπων superoxide anion, singlet oxygen, peroxynitrine, hydrogen peroxide, οι οποίες επίσης θεωρητικά θα μπορούσαν να προκαλέσουν προβλήματα στα ανθρώπινα λιπίδια, DNA και πρωτεΐνες.
Έχουν λοιπόν δημιουργηθεί και άλλοι δείκτες οι οποίοι είναι σχετικά άγνωστοι για την ώρα:
NORAC --> Δείχνει πόσο αντέχουν τα αντιοξειδωτικά του τροφίμου ενάντια στο peroxynitrine.
HORAC --> Δείχνει πόσο αντέχουν τα αντιοξειδωτικά του τροφίμου ενάντια στο hydroxyl radical.
SORAC --> Δείχνει πόσο αντέχουν τα αντιοξειδωτικά του τροφίμου ενάντια στο superoxide anion.
SOAC --> Δείχνει πόσο αντέχουν τα αντιοξειδωτικά του τροφίμου ενάντια στο singlet oxygen.
Όμως έχουν εξίσου την ίδια σημασία με τον ORAC αφού για παράδειγμα τρόφιμα με δείκτη SOAC πολύ υψηλό έχουν τα τρόφιμα με μεγάλη συγκέντρωση καροτονοειδών όπως τα καρότα, οι ντομάτες, το καρπούζι, κλπ όμως αυτά έχουν πολύ πιο μικρό δείκτη ORAC σε σχέση με SOAC.
Αυτό σημαίνει ότι κάποιος που εφαρμόζει τη δίαιτα ORAC βάζει τρόφιμα με καροτονοειδή σε δεύτερη μοίρα λόγω του χαμηλού τους ORAC!
Άπειρα προϊόντα διατροφής και συμπληρώματα των οποίων το μείγμα marketing είναι βασισμένο στη δίαιτα ORAC και τους υποστηρικτές της έχουν δημιουργηθεί τα τελευταία χρόνια τα οποία δίνουν υποσχέσεις σε απελπισμένους ανθρώπους δίνοντάς τους μία εύκολη λύση στο πρόβλημά τους, η οποία μακάρι να ήταν λύση.
Έρευνες έχουν δείξει ότι η λήψη διατροφικών συμπληρωμάτων με αντιοξειδωτικές ουσίες καθώς και κάποια βιταμινούχα, παρά των μεγαλύτερων ποσοτήτων που περιέχουν σε αντιοξειδωτικά και βιταμίνες, δεν προσφέρουν τα ίδια οφέλη με την πρόσληψη των ουσιών αυτών ακόμα και σε μικρότερες ποσότητες που γίνεται μέσω της κατανάλωσης φρούτων, λαχανικών, τροφίμων με καλά λιπαρά, δημητριακών ολικής άλεσης, τσαγιού, κρασιού, κλπ.
Τέλος πάντων το συμπέρασμα για τη δίαιτα ORAC είναι ότι είναι αρκετά καλή και ευνοϊκή για την υγεία μας χωρίς όμως να είναι και η τέλεια δίαιτα διότι μπορεί να αποπροσανατολίσει εύκολα αυτόν που την κάνει, κάνοντάς τον να φάει για παράδειγμα 100g ροδιού, για να θεωρήσει ότι πήρε πάνω από 10.000 μονάδες ORAC και να νιώσει "καλυμμένος" τρώγοντας μετά ότι να ναι...
Αν θέλετε να ακολουθήσετε τη δίαιτα αυτή θα σας πρότεινα να πάρετε το βιβλίο του διατροφολόγου Δημήτρη Γρηγοράκη...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου